Dromen over de Zon
Elaine Vis:
"Ik spreek nu voor mezelf: als het aan UtrechtDownUnder ligt gaan we ervoor.
Alle
ruimte voor actuele Utrechtse kunst, op een toplocatie in het centrum
van de stad. Zo was het in de late herfst van 2020 bij de Stadhuisbrug
met de spectaculaire tentoonstelling Actuele Kunst in de Oude Bieb –
uitbundig gebruik van alle verdiepingen onder de monumentale koepel van
het voormalige warenhuis, over een oppervlakte van 5000 vierkante meter.
Destijds ging het om een project van Kunstliefde, in
bijzonder de tak Utrecht Downunder. Het was een ongekende openbaring om
te zien hoeveel Utrecht in huis heeft aan eigentijdse kunstenaars. Het
beste antwoord op Jan van Scorel, de Caravaggisten en Joop Moesman. Na
de verhuizing van de bibliotheek stond de bezoeker op opeenvolgende
verdiepingen voor werk als de Dansende Boekenkasten van Art van Triest,
de uitgegleden glijbaan van Cecilia Rebergen, droomfoto's van Luuk
Huiskes en een hervloering van Maaike Kramer.
Hoofdconservator Elaine Vis zei dwalend door al dat wonderlijke werk:
'Het is belangrijk dat heel Utrecht zich laat zien met al zijn kunnen. ik weet uit eigen ervaring dat je die installaties die je in je hoofd hebt niet kunt maken als je de ruimte niet hebt.'
Het genot was nog korter van duur dan gepland. Covid noodzaakte tot een voortijdige sluiting. Zij die de tentoonstelling nog wel hadden kunnen bezoeken hadden een Utrechts mirakel aanschouwd. Hoe moest het verder? Elaine Vis zei: 'Je moet niet vergeten te dromen. Het zou toch verschrikkelijk zijn als hier een bank kwam?' Blijkbaar zoekt de combinatie van Gemeente en CBRE niet direct naar bankiers, maar naar mensen met visie, noem ze dromers: 'huurders die een maatschappelijke invulling kunnen geven aan het pand en bijdragen aan een leefbare en aantrekkelijke binnenstad. Om samen een publieke hotspot in het hart van de stad te realiseren die anticipeert op toekomstige ontwikkelingen en bruist van de initiatieven.' Ze noemen het voormalige Magazijn de Zon niet voor niets het stralende middelpunt van de stad.
'Het kan een geweldige toevoeging zijn voor de stedelijke museale beleving, naast het Centraal Museum.'
Het is ook een uitnodiging voor de definitieve komst van het UMAK. De
expositie liet in zijn korte bestaan genoeg zien over de plaatselijke
potentie, avontuurlijkheid, knowhow en publieke belangstelling –
draagvlak genoeg, ook voor kunstenaars van buiten. Het kan een geweldige
toevoeging zijn voor de stedelijke museale beleving, naast het Centraal
Museum (binnenkort krijgen de Bentvueghels daar alle ruimte, berucht
kunstgenootschap in Rome uit de Noordelijke en Zuidelijke Nederlanden,
begin 17de eeuw, de dagen van Caravaggio).
Nieuwbouw aan de Oudegracht is niet nodig, de wanden zijn al gestuukt en sausklaar. Dat zijn de kosten niet. De financiën zijn wel een uitdaging. De verhuurprijs is 225 euro per vierkante meter. Op een vloeroppervlakte van 1500 vierkante meter is dat ruim 3 ton per jaar. De voorlopige rekensom leert dat 5000 vierkante meter UMAK veel te begrotelijk is voor Kunstliefde alleen. Met ambitieuze sponsors moet minstens een verdieping haalbaar zijn. Het is goedkoper en duurzamer dan een grote wielerronde. Als ik me niet vergis is er bij de gemeente nog wel een pot cultureel ontwikkelingsgeld, zeker nu de Machinerie niet doorgaat. Geld om te laten schijnen in het centrum.
Elaine Vis: 'Het is te zien of we een plek kunnen veroveren. Het probleem is: we zijn geen kapitaalkrachtige partij, terwijl we wel blijvend de aandacht willen vestigen op Utrechtse kunst. Samen met Art Utrecht willen we het Utrechtse culturele leven in het zonnetje zetten voor een breed publiek. Ergens moet het geld te vinden zijn. Ik heb genoeg ideeën voor tentoonstellingen om een verdieping te vullen. Ik spreek nu voor mezelf: als het aan UtrechtDownUnder ligt gaan we ervoor.'